Kategori: Makaleler

Özdeğer Nedir Psikoloji? Kutsal Bir Hakikat Değil, Şüpheyle Bakılması Gereken Bir Kurgudur Sözümü sakınmayacağım: “özdeğer”i psikolojinin en çok parlatılan ama en az sorgulanan kavramlarından biri olarak görüyorum. Bir insanın değeri, puana indirgenecek bir ölçek midir? Yoksa toplumsal koşulların, ilişkilerin ve güç dengelerinin içine gizlenmiş karmaşık bir deneyim mi? “Özdeğer nedir psikoloji?” sorusuna ezbere yanıtlar duymaktan yorulduk. O yüzden bu yazı, rahatınızı bozmak için var. Özdeğer; ölçü, test ve kişisel gelişim sloganlarına sığdırılamayacak kadar politik, kültürel ve ilişkisel bir olgudur. Özdeğer Nedir Psikoloji? Tanımın Arkasındaki Sis Perdesi Klasik anlatı şudur: Özdeğer (öz-değer/öz değer), kendimize biçtiğimiz temel kıymettir; özsaygı, özgüven ve yeterlilik…

Merhaba değerli okur, bugün seninle birlikte yeşil hardalın (mustard greens / Brassica juncea türleri) bilimsel yönlerini keşfetmek istiyorum. Yemeklerimize kattığı acılığı bir yana bırakalım; peki ya sağlığımıza katkıları? Gel, herkesin anlayabileceği dille ama bilimin ışığında bir bakış atalım. Yeşil Hardal Nedir? Kısa Bir Tanıtım Yeşil hardal, hardal bitkisinin yapraklarıdır; “leaf mustard”, “mustard greens” olarak da bilinir. Brassica juncea türleri arasında yaygındır. :contentReference[oaicite:0]{index=0} Bu yapraklar, mutfağımızdaki acı-baharatlı kimliğin ötesinde pek çok biyokimyasal yapıyı içinde barındırır: vitaminler, flavonoidler, glukozinolatlar, antioksidan bileşikler. :contentReference[oaicite:1]{index=1} Yeşil Hardal Ne Gibi Sağlık Etkileri Sağlar? Aşağıda, bilimsel literatür destekleriyle önemli olası faydaları göreceğiz (unutma: bazıları laboratuvar / gözlemsel…

Hidroklorik Asit Neyi Eritir? Ekonomi Perspektifinden Bir İnceleme Ekonomide kaynaklar sınırlıdır ve her karar, bu sınırlı kaynakların nasıl dağıtılacağını belirler. Tıpkı bireylerin ve kurumların sınırlı bütçelerini en verimli şekilde kullanmaya çalıştığı gibi, toplumlar da kendi kaynaklarını çeşitli ihtiyaçlar arasında dengelemeye çalışır. Ancak bu süreç, sadece maddi değil, aynı zamanda stratejik ve toplumsal bir tercih meselesidir. Sonuçta, her seçim, bir fırsat maliyeti taşır ve bu da ekonominin dinamiklerini etkiler. Peki, bu sınırlı kaynaklar arasında bir başka önemli bileşen olan “hizmetler” ve “ürünler” gibi unsurlar, aslında nasıl erir? Tıpkı hidroklorik asidin maddi bileşenleri eritmesi gibi, ekonomide de bazı unsurlar “eritilebilir” ve bu…

Heves Duymak Ne Demek? Toplumsal Bir İnceleme Toplumun dinamiklerini anlamaya çalışırken bazen en basit görünen duyguların, aslında ne kadar derin anlamlar taşıdığını fark ediyorum. Heves duymak da bunlardan biri. Bir kişinin bir şeylere heves duyması, bazen sadece kişisel bir arzu veya istek gibi görünse de, toplumsal yapıların, cinsiyet rollerinin ve kültürel normların etkisiyle şekillenen karmaşık bir süreçtir. Peki, heves duymak ne demek? Bu yazıda, heves duymanın toplumsal bağlamdaki anlamını, cinsiyet rolleri ve kültürel pratikler üzerinden irdeleyeceğiz. Hevesin Tanımı ve Kapsamı Heves duymak, bir kişinin bir şeye olan ilgisi, arzusu veya tutkusunu ifade eden bir duygudur. Ancak bu basit tanım, hevesin…

Her Hangi Bitişik mi Ayrı mı Yazılır? Ekonomik Tercihler Üzerine Bir Analiz Ekonomi, kıt kaynaklar dünyasında sınırsız ihtiyaçların nasıl karşılanacağını araştırır. Her seçim, bir fırsat maliyetini beraberinde getirir; bir tercihten yana olmak, diğerinden vazgeçmek anlamına gelir. İşte bu noktada, dilin de ekonomisi devreye girer. “Her hangi” ifadesinin bitişik mi yoksa ayrı mı yazılacağı tartışması, aslında tıpkı ekonomik kararlar gibi bir “seçim” meselesidir. Kaynakların sınırlılığı sadece parayla ilgili değildir; kelimeler, anlamlar ve kullanım alanları da sınırlıdır. Dolayısıyla dildeki tercihlerin de toplumsal refah, iletişim etkinliği ve anlam üretimi üzerinde ekonomik etkileri vardır. Dilde Verimlilik ve Kaynak Kullanımı Ekonomide verimlilik, en az kaynakla…

Bazı sabahlar kahvenizi elinize alır, maillerinize bakarsınız ve aklınızdan şu soru geçer: “Bu kadar yaratıcılığa, stratejiye ve kriz yönetimine kaç lira biçiliyor acaba?” Evet, bugün o konudayız: Pazarlama sorumlusu ne kadar maaş alır? Ama sıkıcı tablo yok, Excel formülü yok, sadece biraz kahkaha, biraz gerçeklik, biraz da ‘ofis dedikodusu tadında’ içgörü var. Pazarlama Sorumlusu Ne İş Yapar ki Bu Kadar Maaş Konuşuluyor? Bir pazarlama sorumlusunu tarif etmek zordur, çünkü aynı anda hem yaratıcılık gurusu, hem kriz yöneticisi, hem de sosyal medya filozofudur. Bir gün “markamız neden yeterince viral olmadı?” sorusuna yanıt ararken, ertesi gün “bütçeyi nasıl ikiye böleriz de kampanya…

Güvence Poliçe Nedir? Antropolojik Bir Bakışla Güvencenin Kültürel Anlamı Bir antropolog olarak, her toplumun kendine özgü güvenlik ritüelleri, sembolleri ve toplumsal dayanışma biçimleriyle yaşamını sürdürdüğünü gözlemleriz. Bu güvenlik arayışının modern dünyadaki en belirgin yansımalarından biri güvence poliçe kavramıdır. Ancak bu kavramı yalnızca bir sigorta belgesi ya da finansal koruma aracı olarak görmek, onun derin kültürel anlamını gözden kaçırmak olur. Güvence poliçe, modern insanın belirsizlikle kurduğu ilişkinin sembolik bir anlatımıdır; tıpkı eski toplumlarda tanrılara adanan kurbanlar veya koruyucu tılsımlar gibi. Ritüeller ve Güvence: Belirsizlikle Mücadelede Kültürel Kodlar Tarih boyunca insan, doğanın ve yaşamın getirdiği belirsizliklere karşı ritüeller üretmiştir. Yağmur yağsın diye…

“Masaüstü Nasıl Yazılır?”: Klavyeye Değil, Kalbe Dokunan Bir Yazım Savaşı Bir masa var… üstünde kahve, klavye, yarım kalmış notlar ve elbette bir tartışma: “Masa üstü mü, masaüstü mü?” Evet, internetin sonsuz bilgi denizinde en çok aranıp hâlâ en çok karıştırılan yazımlardan biri bu. Ama işin komik yanı, bu tartışma sadece dilbilgisiyle değil, kadın–erkek beyin farkıyla da ilintili. Kadınlar olaya “empatiyle yaklaşırken”, erkekler “çözümü stratejik biçimde bulmak” peşinde. Haydi gel, kahveni kap da bu masaüstü meselesine biraz gülelim. — “Masa Üstü mü, Masaüstü mü?”: Dilde Birleşme, Hayatta Ayrışma Öncelikle dilin soğukkanlı gerçeğini söyleyelim: Doğru yazım “masaüstü”dür. Türk Dil Kurumu diyor ki:…

Güneşlik Perde İçeriyi Gösterir mi? Edebiyatın Işığında Görünürlük, Gizem ve İnsan Ruhunun Perdesi Bir edebiyatçı için her nesne bir hikâyedir. Kelimeler, tıpkı güneşlik perdeler gibi, hem gizler hem de gösterir. Onların gücü, tam da bu ikili işlevdedir: örtmek ve açmak, susturmak ve konuşturmak. Çünkü edebiyat, insan ruhunun ışığını doğrudan değil, perde arkasından geçirerek yansıtır. Peki, “güneşlik perde içeriyi gösterir mi?” sorusu yalnızca evin mahremiyetine mi dairdir, yoksa insanın iç dünyasını da mı işaret eder? Kelimenin Işığı: Görünür Olanın Ardındaki Gerçek “Görünürlük,” edebiyatın en kadim temalarından biridir. Shakespeare’den Orhan Pamuk’a kadar pek çok yazar, “görünmeyenle görünen” arasındaki gerilimi işler. Güneşlik perde,…

En Uzun Boylu Osmanlı Padişahı Kaç cm? Güç, Beden ve Toplum Üzerine Sosyolojik Bir Okuma Bir araştırmacı olarak, insanın fiziksel özellikleriyle toplumsal yapılar arasındaki derin ilişkiyi anlamaya çalışmak her zaman büyüleyici olmuştur. Boy uzunluğu, bir insanın biyolojik özelliği gibi görünse de aslında toplumsal algıların, güç sembollerinin ve cinsiyet rollerinin aynasında anlam kazanan bir olgudur. “En uzun boylu Osmanlı padişahı kaç cm?” sorusu da bu çerçevede yalnızca fiziksel bir ölçüm değil; aynı zamanda bir kültürel göstergedir. Çünkü Osmanlı’da beden, yalnızca bir varlık değil; iktidarın, kudretin ve erkekliğin toplumsal bir tezahürüdür. Osmanlı’da Boyun Sosyolojik Anlamı: Gücün Görünür Bedeni Osmanlı tarihine baktığımızda, bedenin…